W miniony piątek projekt budżetu Miasta na rok 2026 przedłożony został Radzie Miejskiej oraz Regionalnej Izbie Obrachunkowej. W planie finansowym na kolejne 12 miesięcy ponad 180 milionów złotych przeznaczonych zostało na realizację miejskich inwestycji. To rekordowa kwota w historii Jeleniej Góry.

Co najważniejsze, w projekcie budżetu zachowano bilans równowagi pomiędzy wydatkami a dochodami bieżącymi, utrzymując na wysokim poziomie poziom realizowanych usług wszystkich miejskich jednostek.

Tak wygląda projekt budżetu Jeleniej Góry na 2026 rok w najważniejszych liczbach:

•    Dochody budżetu 863 882 982,18 zł, z tego dochody bieżące 789 197 719,88 zł, dochody majątkowe 74 685 262,30 zł.
•    Wydatki budżetu 962 938 527,07 zł, z tego wydatki bieżące 780 846 208,88 zł, wydatki majątkowe 182 092 318,19 zł.

Wynik finansowy - deficyt 99 055 544,89 zł zostanie sfinansowany przychodami z niewykorzystanych środków roku ubiegłego (6 593 823,42 zł), wolnych środków (11 339 716,47 zł), pożyczki z Krajowego Planu Odbudowy (13 267 605 zł) oraz planowanych do zaciągnięcia emisji obligacji (67 854 400 zł), które w ciągu roku planowane są do zastąpienia pozyskanymi środkami zewnętrznymi na zadania inwestycyjne.

Wydatki budżetu Miasta 2026 przeznaczone są w głównej mierze na wykonywanie zadań własnych:

• zadania z zakresu oświaty i edukacji wychowawczej 360 195 023 zł co stanowi 37, 4 % wydatków ogółem,
• zadania z zakresu pomocy społecznej i rodziny 119 423 754,74 zł, co stanowi 12,4 % wydatków ogółem,
• zadania z zakresu transportu i utrzymaniu 282 km dróg 132 394 956,15 zł, co stanowi 13,8 % wydatków ogółem,
• zadania z zakresu gospodarki komunalnej 107 565 872,07zł, co stanowi 11,2 % wydatków ogółem,
• zadania z zakresu kultury i sportu 51 183 496,13 zł, co stanowi 5,3 % wydatków ogółem,
• zadania z zakresu gospodarki mieszkaniowej 42 686 238,17 zł, co stanowi 4,4 % wydatków ogółem,
• zadanie z zakresu bezpieczeństwa publicznego i obrony cywilnej  37 321 808,00 zł, co stanowi 3,9 % wydatków ogółem.

Wspomniane już wydatki na inwestycje 182 092 318 zł, w tym dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych 78 516 321 zł (43%), środki własne miasta 103 575 997 zł (57 %).

Z tych środków Miasto planuje wykonanie następujących zadań:
•    Przebudowa dróg gminnych:
- ul. Wolności 6 000 000 zł środki własne miasta,
- ul. Karłowicza wraz z miejscami postojowymi – Etap III 4 200 772,00 zł - złożony wniosek do Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg (poziom dofinansowania 50%), 
- ul. Sądowa, Gniatczyka 1 600 000 zł,
- ul. Pod Chojnikiem 1 100 000 zł,
- ul. Kilińskiego 2 200 000 zł,
- ul. Orla, Wita Stwosza 1 600 000 zł środki z budżetu państwa,
- przebudowa chodnika przy ul. Bankowej 300 000 zł,
- budowa kanalizacji deszczowej przy ul. Letniej 472 500 zł środki własne miasta,
- zakup nowych wiat przystankowych 180 000 zł środki własne miasta,
- opracowanie dokumentacji projektowych na przebudowę dróg m.in. ul. Cieplicka, Powstańców Wielkopolskich, Lipowa,  PCK, Ks. Prałata Józefa Steca 1 397 535 zł środki własne miasta,

•    Zadania realizowane w ramach projektu „Zrównoważona mobilność miejska w Aglomeracji Jeleniogórskiej – poprawa mobilności miejskiej”:
- „Wykonanie i wdrożenie systemu ITS” (lata realizacji 2023-2028), 
wartość zadania: 43 690 181,64 zł, w tym: 
dofinansowanie UE: 30 192 401,95 zł
środki własne: 13 497 779,69 zł
- „Drogi rowerowe w mieście Jelenia Góra” (lata realizacji 2021-2028),
wartość zadania: 27 428 082,64 zł w tym: 
dofinansowanie UE: 17 217 784,70 zł
środki własne: 10 210 297,94 zł
- Przebudowa chodnika na ciąg pieszo-rowerowy wzdłuż ul. Wolności na odcinku od 
ul. Ludowej do ul. Junaków (w kierunku Cieplic)
- Przebudowa chodnika na ciąg pieszo-rowerowy wzdłuż ul. Wolności na odcinku od 
ul. Junaków do ul. Cinciały (w kierunku Cieplic)
- Przebudowa chodnika na ciąg pieszo-rowerowy w ciągu ul. Rataja, odcinek do skrzyżowania ul. Zjednoczenia Narodowego/Sobieszowskiej do ul. W. Stwosza
- Przebudowa obustronnych chodników wzdłuż ul. Sudeckiej na ciąg pieszo-rowerowy 
i wyznaczenie pasów dla rowerów
- Przebudowa ul. Bema na ciąg pieszo-rowerowo-jezdny
- Budowa ciągu pieszo-rowerowego łączącego ul. Francuską z ul. Wolności wraz z remontem kładki nad rzeką Kamienna
- Przebudowa chodnika na ciąg pieszo-rowerowy przy ul. Podchorążych
- Przebudowa chodnika na ciąg pieszo-rowerowy wzdłuż ul. Legnickiej i Strahla
- Budowa drogi dla rowerów od ul. Romera w Jeleniej Górze do Piechowic
- Budowa drogi rowerowej wzdłuż drogi powiatowej (byłej DW 366) stanowiącej połączenie Jeleniej Góry i Piechowic
- Budowa ciągu pieszo-rowerowego w ciągu ul. Podgórzyńskiej na odcinku od ul. Nad Stawami do węzła przesiadkowego przy ul. Podgórzyńskiej
- Budowa ciągu pieszo-rowerowego stanowiącego odcinek łączący Jelenią Górę Cieplice w stronę Podgórzyna wraz z odnogą do pętli autobusowej przy ul. Podgórzyńskiej

•    Zadanie realizowane w ramach projektu „Tworzenie atrakcyjnych przestrzeni publicznych wraz z poprawą infrastruktury w obszarze śródmieścia Jeleniej Góry":
„Przebudowa nawierzchni infrastruktury drogowej na obszarze śródmieścia Jeleniej Góry wraz z remontem sieci wodociągowej z przyłączami w ul. Drucianej, Mrocznej, Solnej oraz Szkolnej”
wartość zadania: 4 079 758,60 zł, w tym:
dofinansowanie UE na poziomie 70%
•    Zadanie realizowane w ramach pożyczki udzielonej z Krajowego Planu Odbudowy (KPO)  
pn. „Energooszczędne oświetlenie miejskie w Jeleniej Górze – etap II” 
kwota pożyczki: 43 204 980 zł
- Przebudowa oświetlenia na ul. Groszowej, ul. Sobieskiego, ul. Poznańskiej, ul. Chrobrego, ul. Mleczna Droga, Pl. ks. kard. S. Wyszyńskiego, ul. Korczaka i ul. Kasprowicza, 
- Przebudowa oświetlenia na ul. Okrężnej, ul. Małej i ul. Orzeszkowej 
- Przebudowa oświetlenia na ul. Głowackiego, ul. Wyspiańskiego, ul. Morcinka, ul. Wrońskiego, ul. Wyzwolenia Narodowego, ul. Kossaka, ul. Reja, ul. Broniewskiego, ul. Gielniaka, ul. Wieniawskiego i ul. Mickiewicza 
- Przebudowa oświetlenia na ul. Piłsudskiego, ul. Matejki i ul. Teatralnej 
- Przebudowa oświetlenia na ul. Miłosza, ul. Grochowiaka, ul. Nerudy, ul. Krasińskiego, ul. Niemcewicza, ul. Dąbrowskiego, Picassa, ul. Pułaskiego, ul. Czarnieckiego, ul. Zakopiańskiej, ul. Narutowicza, ul. Stęczyńskiego, ul. Ujejskiego, ul. Starzyńskiego, ul. Brezy, ul. Bilewicza, ul. Staszica, ul. Tabaki, ul. Fałata i ul. Cieplickiej 
- Przebudowa oświetlenia na ul. Krośnieńskiej, ul. Łabskiej, ul. Kamiennej, ul. Hirszfelda, ul. Rudawskiej, ul. Śnieżnej i ul. Rubinowej” 
- Przebudowa oświetlenia na ul. Karola Miarki i ul. Spółdzielczej.

•    Zadania realizowane w ramach projektu "Odbudowa, przywrócenie funkcjonalności  i zwiększenie odporności infrastruktury kanalizacji deszczowej po powodzi z 2024 r. w Jeleniej Górze":
wartość zadania: 15 701 495,93 zł, w tym: 
dofinansowanie UE: 10 819 857,40 zł, 
środki własne: 4 881 638,53 zł
- „Odbudowa uszkodzonej kanalizacji deszczowej w ciągu ul. Rodzinnej w Jeleniej Górze”
- „Odbudowa uszkodzonej kanalizacji deszczowej w ciągu ul. Obrońców Westerplatte w Jeleniej Górze”
- „Odbudowa uszkodzonej kanalizacji deszczowej w ciągu ul. Słowackiego w Jeleniej Górze”
•    Wymiana źródeł ogrzewania w zasobie komunalnym 800 000 zł środki własne miasta,
•    Budowa dwóch wielorodzinnych budynków mieszkalnych przy ulicy Junaków 5 676 985,10 zł w tym środki własne miasta 1 182 485,02 zł, środki z budżetu państwa 4 494 500,08 zł
•    Przebudowa z modernizacją lokali mieszkalnych przy ulicy 1-go Maja, Cieplickiej, Drzymały, Jagiellońskiej, Lwóweckiej, Okopowej. P.Skargi, Sudeckiej, Warszawskiej, Weigla, Wolności 1 242 981,23 zł w tym środki własne miasta 248 596,25 zł, środki z budżetu państwa 994 384,98 zł
•    Przebudowa z modernizacją lokali mieszkalnych przy ulicy Wincentego Pola 55 i 55a 1 185 711,06 zł w tym środki własne miasta 237 142,22 zł, środki z budżetu państwa 948 568,84 zł
•    Termomodernizacja wielorodzinnych budynków mieszkalnych Etap I i Etap II 4 623 311,07 zł w tym środki własne miasta 1 469 747,54 zł, środki UE 3 153 563,53 zł
•    Przebudowa kaplicy oraz tarasu na cmentarzu komunalnym przy ul. Sudeckiej 68 (nowy cmentarz)  550 000 zł środki własne miasta,
•    Modernizacja budynków użyteczności publicznej przy ul. Sudeckiej, Okrzei, Ptasiej 1 875 000 zł środki własne miasta,
•    Zadania z zakresu obrony cywilnej 5 000 000 zł środki z budżetu państwa
•    Cyberbezpieczny Urząd  100 000 zł w tym środki własne miasta 7 000 zł, środki UE 93 000 zł
•    Modernizacja parkingu przy Komisariacie I Policji w Jeleniej Górze 150 000 zł środki własne miasta
•    Modernizacja pomieszczeń oraz zakup samochodu patrolowego dla Straży Miejskiej 375 000 zł środki własne miasta
•    Zakup sprzętu do ochrony przeciwpowodziowej 700 000 zł środki własne miasta
•    „Chronimy Was razem” projekt PSP 1 453 583 zł w tym środki własne miasta 290 716 zł, środki UE 1 162 867 zł
•    Zadania dotyczące oświaty 28 915 451,83 zł w tym m.in.:
- 1 578 713,19 zł Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 8,
- 3 250 792 zł Przebudowa zewnętrznej infrastruktury sportowej przy Szkole Podstawowej Nr 11,
- 270 000 zł Modernizacja pomieszczeń przyziemia w Szkole Podstawowej Nr 10, 
- 847 710 zł Modernizacja budynków w Szkole Podstawowej Nr 13, 
- 2 000 000 zł Przebudowa dachu w Szkole Podstawowej Nr 15, 
- 600 000 zł Przebudowa wejścia głównego do Szkoły Podstawowej Nr 11,
- 100 000 zł Dokumentacja na budowę boiska przy Szkole Podstawowej nr 7,
- 500 000 zł Modernizacja ciągów komunikacyjnych w Szkole Podstawowej Nr 8, 
- 450 000 zł Modernizacja ogrodzenia w  Miejskim Przedszkolu Nr 10, 
- 650 000 zł Modernizacja instalacji elektrycznej w przedszkolach Nr 14 i Nr 4, 
- 300 000 zł Modernizacja drogi wjazdowej przy Miejskim Przedszkolu Nr 10,
- 210 000 zł Modernizacja klatek schodowych w Miejskim Przedszkolu Nr 19,
- 1 061 000 zł Modernizacja instalacji elektrycznej w Zespole Szkół Elektronicznych, 
- 350 000 zł Przebudowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej w Zespole Szkół Rzemiosł Artystycznych,
- 475 000 zł Modernizacja Sali gimnastycznej oraz sanitariatów w Zespole Szkół Przyrodniczo-Usługowych i Bursy Szkolnej,
- 350 000 zł Modernizacja ogrodzenia oraz dokumentacja na remont Sali gimnastycznej  w Zespole Szkół Technicznych i Branżowych „Handlówka”,
- 500 000 zł Modernizacja boiska w II LO im. C.K. Norwida,
- 300 000 zł Modernizacja dźwigu osobowego w Zespole Szkół Ogólnokształcących  i Technicznych
- 11 984 206,64 zł Modernizacja budynku Szkoły Podstawowej Nr 6,
- 1 185 826 zł  Modernizacja kompleksów sportowych w Szkole Podstawowej Nr 13 i Zespole Szkół Ogólnokształcących i Technicznych,
- 500 000 zł Modernizacja Orlika przy Szkole Podstawowej nr 6,
Wkład własny miasta na zadania oświatowe w wysokości 21 435 026,50 zł. 

•    Zakup sprzętu na potrzeby Wojewódzkiego Centrum Szpitalnego Kotliny Jeleniogórskiej oraz Szpitala Specjalistycznego MSWiA 870 000 zł środki własne miasta,
•    Budowa budynku Domu Pomocy Społecznej przy ul. Leśnej 2 754 331,85 zł w tym środki własne miasta1 478 758,53 zł, środki PFRON 1 275 573,32 zł
•    Zabezpieczenie ruiny przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym 400 000 zł środki własne miasta,
•    Modernizacja terenu przy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej 145 000 zł środki własne miasta,
•    Przytulny Dom Harcerza 700 000 zł środki własne miasta,
•    Modernizacja Centrum Opieki nad Dzieckiem „Dąbrówka” 380 000 zł środki własne miasta,
•    Zadania z zakresu gospodarki komunalnej (m.in. wymiana koszy, odbudowa infrastruktury na terenie Dębowej Wyspy, opracowanie dokumentacji na przywrócenie funkcji użytkowej niecki w Parku Zdrojowym oraz na remont alejki głównej na skwerze przy ul. Karkonoskiej) 1 008 153 zł w tym środki własne miasta 687 253 zł, środki budżetu państwa 320 900 zł
•    Ograniczenie niskiej emisji – dotacje dla mieszkańców na zmianę systemu ogrzewania „Ciepłe Mieszkanie” 4 613 330 zł środki z dotacji WFOŚiGW
•    Rozpoznanie i udokumentowanie zasobu wód termalnych 14 168 888 zł w tym środki własne miasta 4 968 888 zł, środki z dotacji NFOŚiGW 9 200 000 zł
•    Doposażenie placów zabaw i przestrzeni publicznej, zakup słupów ogłoszeniowych 220 000 zł środki własne miasta
•    Modernizacja Teatru im. Cypriana Kamila Norwida 1 359 321,39 zł środki własne miasta
•    Stworzenie nowego lokalu dla Filii Nr 3 Książnicy Karkonoskiej przy ul. Różyckiego 524 000 zł środki własne miasta
•    Przebudowa basenu miejskiego przy ul. Sudeckiej  3 761 747,50 zł w tym środki własne miasta 2 111 747,50 zł, środki z pożyczki z Krajowego Planu Odbudowy 1 650 000 zł.

W związku z kończącymi się naborami na dofinansowanie zadań ze źródeł zewnętrznych w planie budżetu konieczne było zabezpieczenie środków własnych na realizację inwestycji. W trakcie roku budżetowego, kiedy będą uruchamiane programy z dofinansowaniem zadań obejmujących katalog zadań zaplanowanych w budżecie, nastąpi zamiana planowanej emisji lub pożyczki.

Ponadto, zmieniona forma przyznawania dochodów z budżetu państwa w ostatnich latach spowodowała brak powstawania nadwyżek, które mogłyby być kierowane na zadania inwestycyjne, a to powoduje konieczność zaciągania długu aby miasto mogło się rozwijać.
Warto podkreślić też. że w Jeleniej Górze wyliczony przez Związek Miast Polskich skumulowany ubytek w latach 2019-2024 wyniósł 165,7 mln zł, a po dodatkowych transferach z Budżetu Państwa w latach 2021-2023 ubytek wyniósł 96,6 mln  zł.

Kwota długu w wieloletniej prognozie finansowej, tj. 433 869 246,32 zł stanowi 50 % dochodów zaplanowanych  na 2026 rok. Nowy dług, zaplanowany na 2026 rok stanowi 15,6 % ogólnej kwoty długu.

Kwota obejmuje dług zaciągnięty w poprzednich latach. W ramach tej kwoty ponad 106 762 258 mln stanowi pożyczka z KPO (oprocentowanie 0% lub 1%) na modernizację oświetlenia i przebudowę